Trần Thánh Tông (1240 – 1290), vị Hoàng đế thứ hai của triều đại Trần tại Đại Việt, là một biểu tượng vĩ đại của lịch sử Việt Nam. Ông đảm nhận ngai vàng từ tháng 3 năm 1258 và dẫn dắt quốc gia qua những năm tháng khó khăn đến tháng 11 năm 1278, trước khi trở thành Thái thượng hoàng và tiếp tục gắn bó với vương quốc cho đến khi ông từ giã cuộc sống vào năm 1290. Không chỉ nổi tiếng về tài đức, chuyện tình thuỷ chung của Trần Thánh Tông và vợ cũng là đề tài được đời sau nể phục. Cùng 35Express tìm hiểu về vua Trần Thanh Tông qua bài viết sau nhé!
Trần Thánh Tông – Vị vua tài đức của Đại Việt
Trần Thánh Tông được sử sách mô tả là vị hoàng đế tài giỏi, giữ vững cơ nghiệp của triều đại và nền độc lập quốc gia. Ông có vai trò quan trọng trong sự phát triển hưng thịnh của triều đại nhà Trần. Sách An Nam chí lược mô tả ông có “dáng người hòa nhã, khôi ngô, có nhã lượng.” Quyển Thánh đăng ngữ lực (một tác phẩm khuyết danh về sự nghiệp tu Phật của 5 vua đầu thời Trần, được viết vào khoảng thế kỷ XIV) diễn tả về ông rằng: “Thánh Tông… bản chất hiền tài, toát ra ngoài sáng ngời, xử sự dứt khoát”.
Vua Trần Thánh Tông còn là thiên tài ngoại giao, thông văn võ, kinh sách và thiên văn học. Khi mới 18 tuổi, ông đã cầm gươm ra trận. Trong thời kỳ cầm quyền, ông cũng ban hành nhiều chính sách nhằm hoàn thiện nền hành chính, giáo dục, kinh tế, bảo trợ Phật giáo, trọng dụng quan viên, tướng lĩnh có tài và duy trì sự hòa hợp, kỷ cương trong triều đình. Về đối ngoại, ông phải đương đầu với sự bành trướng của đế quốc Nguyên – Mông cường thịnh. Ông đã thực thi chính sách ngoại giao mềm mỏng, cống nạp nhà Nguyên 3 năm 1 lần, nhưng cự tuyệt mọi yêu sách của vua Nguyên khi đòi nạp, gửi quân sang Vân Nam, hay đòi hỏi vua đích thân sang chầu… Ngoài ra ông tích cực xây dựng quân đội, tổ chức tuần tra biên giới để đề phòng ngoại xâm.
Ông cũng là một nhà Thiền học, từng tu tập ở chùa Tư Phúc (Thăng Long), hay sáng tác thơ ca hoặc những bài kệ về thiền, một số tác phẩm như Di hậu lục (“Chép để lại cho đời sau”), Thiền tông liễu ngộ (“Bài ca giác ngộ Thiền tông”), Trần Thánh Tông thi tập…
Trần Thánh Tông không chỉ là một lãnh chúa sáng dạ và tài năng, mà còn là một người gia đình đoàn kết, có nhiều anh em trai nổi tiếng, như Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật và Trần Ích Tắc. Ông cũng là một chính trị gia, quân sự và là một tác giả có tâm hồn thiền, sáng tác nhiều tác phẩm về tôn giáo và thiền.
Chuyện tình thuỷ chung lưu danh sử sách ngàn đời
Đặc biệt, vua Trần Thánh Tông chỉ có duy nhất hôn phối với Trần Thị (con gái An Sinh vương Trần Liễu, em gái Trần Hưng Đạo). Ngay sau khi lên ngôi, ông phong Trần Thị làm Thiên Cảm Phu Nhân, rồi lại sách lập bà làm Hoàng hậu. Cuộc sống của Trần Thánh Tông và cuộc tình với Trần Thị, con gái của An Sinh vương Trần Liễu và em gái danh tướng Trần Hưng Đạo, tạo nên một câu chuyện tình đẹp lưu danh sử sách. Ông chọn bà làm hoàng hậu duy nhất trong cuộc đời mình. Sau khi hoàng hậu mất, vua Thánh Tông xuất gia đi tu, quyết không tái hôn.
Trần Thánh Tông không chỉ là một người lãnh đạo tài năng và đầy năng lực, mà còn là một vị vua có lòng yêu nước và trân trọng tình cảm gia đình. Ông chắc chắn xứng đáng với danh hiệu “nam thần” trong lịch sử Việt Nam, để lại dấu ấn rạng ngời trong trái tim và lịch sử của đất nước.