Peter Navarro là ai? Người thiết kế chính sách thương mại của Donald Trump

Peter Navarro là một nhà kinh tế học kỳ cựu, giáo sư nổi tiếng tại Đại học California, Irvine, và là một trong những nhân vật quan trọng định hình chính sách thương mại Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Với quan điểm cứng rắn chống Trung Quốc và những chiến lược bảo hộ quyết liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trên chính trường Mỹ, đồng thời cũng vướng vào không ít tranh cãi và bê bối chính trị.

Peter Navarro là ai?

Peter Navarro là một nhà kinh tế học người Mỹ, hiện là Cố vấn cao cấp về Thương mại và Sản xuất trong chính quyền Tổng thống Donald Trump kể từ tháng 1 năm 2025. Trước đó, ông từng giữ các vị trí quan trọng trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, bao gồm Giám đốc Hội đồng Thương mại Quốc gia và Giám đốc Văn phòng Chính sách Thương mại và Sản xuất của Nhà Trắng.

Tiểu sử, lý lịch của Peter Navarro

Hành trình học thuật đáng mơ ước

Peter Kent Navarro sinh năm 1949 tại thành phố Cambridge, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Ông lớn lên trong một gia đình lao động và ngay từ nhỏ đã thể hiện tinh thần cầu tiến mạnh mẽ. Navarro theo học tại Đại học Tufts, nơi ông nhận bằng Cử nhân, trước khi tiếp tục chương trình Thạc sĩ Quản lý Công (MPA) và Tiến sĩ Kinh tế tại Đại học Harvard danh giá.

Sau khi hoàn thành học vị, ông bước vào con đường học thuật, đảm nhận vai trò giảng viên tại nhiều trường đại học, nổi bật nhất là Trường Kinh doanh Paul Merage thuộc Đại học California, Irvine. Tại đây, ông giảng dạy các khóa học MBA chuyên sâu về kinh tế và chính sách công, đồng thời được vinh danh với nhiều giải thưởng giảng dạy nhờ phong cách giảng dạy thực tiễn và sắc sảo.

Bên cạnh sự nghiệp giảng dạy, Navarro còn là tác giả của nhiều cuốn sách kinh tế có sức ảnh hưởng như The Coming China Wars, Death by China và Crouching Tiger: What China’s Militarism Means for the World, phản ánh rõ quan điểm cứng rắn và mang tính cảnh báo về ảnh hưởng của Trung Quốc trên toàn cầu.

Quan điểm kinh tế vô cùng cứng rắn

Không giống như nhiều nhà kinh tế học chính thống khác, Peter Navarro nổi bật với cách tiếp cận phi truyền thống và đầy quyết liệt. Ông cho rằng tự do thương mại không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích cho nền kinh tế Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh với Trung Quốc – quốc gia mà ông mô tả là “mối đe dọa kinh tế lớn nhất đối với Hoa Kỳ”.

Theo Navarro, Trung Quốc đã sử dụng các chiến thuật như phá giá đồng nội tệ, trợ cấp công nghiệp, và đánh cắp công nghệ để làm tổn hại nghiêm trọng tới ngành sản xuất và việc làm tại Mỹ. Chính vì thế, ông kêu gọi áp dụng các biện pháp bảo hộ mạnh mẽ như tăng thuế nhập khẩu, khuyến khích sản xuất nội địa và tái cấu trúc chuỗi cung ứng để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Người thiết kế chính sách thương mại của Donald Trump 2016

Năm 2016, sau chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, Donald Trump đã mời Peter Navarro gia nhập đội ngũ cố vấn kinh tế. Đây là bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của Navarro, giúp ông có cơ hội hiện thực hóa những ý tưởng kinh tế từng được cho là “quá cứng rắn”.

Navarro được bổ nhiệm làm Giám đốc Hội đồng Thương mại Quốc gia, sau đó là Giám đốc Văn phòng Chính sách Thương mại và Sản xuất của Nhà Trắng. Trong vai trò này, ông là kiến trúc sư của hàng loạt chính sách thương mại nổi tiếng:

• Áp đặt mức thuế cao đối với thép và nhôm nhập khẩu.
  
• Khởi động cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, áp thuế hàng trăm tỷ USD lên hàng hóa Trung Quốc.
  
• Thúc đẩy chính sách “Mua hàng Mỹ, thuê người Mỹ” (Buy American, Hire American).
  
• Xây dựng chiến lược đưa các chuỗi cung ứng chiến lược như sản xuất dược phẩm và linh kiện điện tử quay trở lại Mỹ.

Tầm ảnh hưởng của Navarro không chỉ giới hạn trong lĩnh vực thương mại. Ông còn tác động đến chính sách y tế trong đại dịch COVID-19, đề xuất các sáng kiến nhằm đẩy nhanh sản xuất thiết bị y tế trong nước.

Những tranh cãi xoay quanh Peter Navarro

Peter Navarro không tránh khỏi những tranh cãi trong sự nghiệp chính trị của mình. Ông từng bị chỉ trích vì thái độ đối đầu gay gắt với các đối tác thương mại truyền thống của Mỹ, và vì các phát ngôn cứng rắn đối với Trung Quốc.

Năm 2023, ông bị kết tội vì từ chối tuân thủ trát đòi hầu tòa của Quốc hội Mỹ liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Navarro bị tuyên án bốn tháng tù, trở thành một trong những cựu quan chức Nhà Trắng đầu tiên bị kết án vì tội khinh thường Quốc hội.

Kiến trúc sư chính sách thuế quan của chính quyền Trump 2025

Bất chấp những sóng gió pháp lý, Navarro tiếp tục có ảnh hưởng lớn sau khi Donald Trump tái đắc cử năm 2025. Ông tiếp tục cố vấn cho Tổng thống về các chính sách thương mại cứng rắn, đặc biệt trong bối cảnh đối đầu kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng căng thẳng.

Một lần nữa, các đề xuất của Navarro như tăng thuế lên các sản phẩm Trung Quốc, buộc doanh nghiệp Mỹ phải đa dạng hóa chuỗi cung ứng  trở thành tâm điểm tranh cãi. Những chính sách này đã dẫn đến xung đột với các ông trùm công nghệ như Elon Musk, người cho rằng chính sách thuế quan của Navarro sẽ làm tăng giá thành sản phẩm và làm chậm đổi mới.

Tuy nhiên, đối với những người ủng hộ, Navarro là người bảo vệ quyết liệt cho ngành sản xuất Mỹ và là tiếng nói cần thiết trong kỷ nguyên cạnh tranh toàn cầu khốc liệt.

Peter Navarro là nhân vật điển hình cho một kiểu nhà kinh tế học – chính trị gia không ngại va chạm và sẵn sàng đưa ra các quyết định gây tranh cãi vì mục tiêu mà ông tin tưởng. Dù bạn yêu mến hay chỉ trích ông, không thể phủ nhận rằng Navarro đã và đang để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử kinh tế – chính trị hiện đại của Hoa Kỳ. Hãy truy cập 35Express mỗi ngày để cập nhật những tin tức mới nhất, nhanh nhất và đầy đủ nhất.