Nhiều người, đặc biệt là giới trẻ Việt Nam, có thể cảm thấy tò mò về ý nghĩa của từ Otaku do tính chất mới lạ của thuật ngữ này. Ngược lại, những người có kiến thức về văn hóa Nhật Bản, đặc biệt là trong lĩnh vực giải trí như trò chơi điện tử, truyện tranh và phim hoạt hình, lại rất quen thuộc với khái niệm Otaku hoặc Wibu. Bài viết này của 35express sẽ cung cấp lời giải đáp chi tiết cho câu hỏi Otaku có nghĩa là gì, cũng như sự khác biệt giữa Otaku và Wibu.
Otaku là gì?
Trong tiếng Nhật, “Otaku” (おたく (御宅)/ オタク, hoặc ヲタク) là một từ lóng dùng để mô tả những người có niềm đam mê mãnh liệt, thậm chí là ám ảnh, đối với một lĩnh vực cụ thể nào đó, thường thấy nhất là anime, manga, phim ảnh và trò chơi điện tử. Những người này có kiến thức sâu rộng về các lĩnh vực mà họ yêu thích, đồng thời có xu hướng sưu tầm các vật phẩm, hình ảnh hoặc đĩa DVD liên quan.
Trên thực tế, chính phủ Nhật Bản đã bày tỏ những quan ngại nhất định về cộng đồng Otaku. Nguyên nhân là do họ thường có xu hướng sống khép kín, ít giao tiếp với xã hội bên ngoài vì phần lớn thời gian của họ dành cho thế giới riêng mà họ đam mê.

Nguồn gốc của Otaku
“Otaku” là một từ dùng để chỉ những người có niềm đam mê mãnh liệt với các loại hình văn hóa đại chúng của Nhật Bản. Thuật ngữ này bắt đầu trở nên phổ biến vào những năm 1980, trùng với sự phát triển mạnh mẽ của văn hóa anime. Tuy nhiên, ở Nhật Bản, “Otaku” thường mang một hàm ý tiêu cực trong mắt nhiều người. Một ví dụ điển hình là vụ án của kẻ giết người hàng loạt Tsutomu Miyazaki, người được biết đến với biệt danh “sát nhân Otaku”, với ngôi nhà chứa đầy truyện tranh anime, trò chơi điện tử và băng đĩa bạo lực. Do đó, tại Nhật Bản, để mô tả những người yêu thích anime, người ta thường dùng các thuật ngữ như “manga fan” hoặc “anime fan” thay vì “Otaku”.
Danh sách các từ đồng nghĩa với Otaku
Sau khi đã hiểu rõ về ý nghĩa của Otaku, chúng ta hãy cùng xem xét một số thuật ngữ có ý nghĩa tương đồng hoặc liên quan đến khái niệm này:
- Anime Otaku: Đây là cách gọi những người có niềm đam mê cuồng nhiệt đối với anime. Thực tế, anime là một loại hình giải trí đặc biệt thu hút đông đảo người hâm mộ. Những người này thường rất yêu thích các nhân vật trong anime và sẵn sàng thể hiện sự yêu mến đó với mọi người.
- Manga Otaku: Tương tự như anime, manga cũng có một lượng lớn người hâm mộ trung thành.
- Game Otaku: Thuật ngữ này dùng để chỉ những người có đam mê với các trò chơi điện tử đến từ Nhật Bản. Một số tựa game nổi tiếng của Nhật Bản đã trở thành hiện tượng toàn cầu và có sức ảnh hưởng lớn, ví dụ như Pokemon, Dragon Quest và Persona.
- Idol Otaku: Nhật Bản cũng có một nền công nghiệp thần tượng rất phát triển, không hề kém cạnh Hàn Quốc. Các thần tượng Nhật Bản thường biểu diễn nhạc pop kết hợp với vũ đạo sôi động, thu hút một lượng fan hâm mộ khổng lồ, và những người này được gọi là Idol Otaku.
Các từ thay đổi hoàn cảnh liên quan của Otaku
Bên cạnh thắc mắc về định nghĩa Otaku, nhiều người cũng muốn biết sự khác biệt giữa Otaku và Wibu. Thực tế, đây là hai nhóm đối tượng khác nhau. “Wibu” là một thuật ngữ mà người nước ngoài sử dụng, thường mang ý nghĩa chỉ trích những người quá say mê văn hóa Nhật Bản. Thêm vào đó, “Wibu” còn ám chỉ những người có hiểu biết hạn chế về văn hóa Nhật nhưng lại thích phô trương.

Ngoài ra, còn có nhiều thuật ngữ khác được dùng để phân loại các nhóm Otaku khác nhau:
- Kakure Otaku: Đây là những người không muốn tiết lộ sở thích của mình và thường chỉ tận hưởng niềm đam mê đó một mình trong thế giới riêng tư với chiếc máy tính.
- Itaota: Tương tự như Wibu, những người này thích khoe khoang sở thích cá nhân của mình mà không quan tâm đến ý kiến của người khác.
- Weeaboo: Đây là nhóm người bị ám ảnh bởi manga và anime, và thường bị những người xung quanh có cái nhìn tiêu cực.
Sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hoá Otaku
Điều gì khiến Otaku trở thành mối quan ngại của nhiều người? Thực tế, họ chỉ đơn thuần sống hết mình với đam mê, tuy nhiên có thể gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa sở thích cá nhân và các khía cạnh khác của cuộc sống. Mặc dù vẫn còn tồn tại những định kiến nhất định về cộng đồng Otaku, chính phủ Nhật Bản đã phải công nhận vai trò của họ trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại liên quan đến các loại hình văn hóa đại chúng. Điều này dẫn đến nhiều tác động tích cực, chẳng hạn như sự xuất hiện của các thị trường đấu giá trực tuyến lớn cho búp bê, truyện tranh và phim ảnh.
Lượng chi tiêu hàng năm của họ cho các sản phẩm như DVD, truyện tranh, trang phục manga,… có thể lên đến hàng tỷ đô la Mỹ. Với sự phát triển mạnh mẽ của internet, văn hóa Nhật Bản đã được đông đảo giới trẻ trên toàn thế giới đón nhận. Hơn nữa, khu phố Akihabara, được mệnh danh là thánh địa của Otaku, hàng năm thu hút hàng triệu lượt khách du lịch đến tham quan và khám phá.
Dấu hiện nhận biết Otaku chính hiệu
Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của một Otaku chính hiệu là niềm đam mê lớn dành cho phim và truyện tranh Nhật Bản, đặc biệt là anime và manga. Họ thường dành phần lớn thời gian để xem và đọc chúng. Bên cạnh đó, họ còn có xu hướng nghe nhạc và sưu tầm các vật phẩm cá nhân có hình ảnh liên quan đến thế giới anime và manga. Ngoài ra, họ thường là thành viên của một cộng đồng những người có cùng sở thích và tích cực tham gia vào các sự kiện hóa trang (cosplay) thành các nhân vật mà họ yêu thích.

Câu hỏi thường gặp về Otaku
Lý do Otaku bị hiểu lầm 1 cách tiêu cực?
Hiểu lầm về Otaku có thể do truyền thống Nhật Bản coi trọng chuẩn mực chung hơn sở thích cá nhân, trong khi Otaku lại đề cao đam mê và thể hiện nó, đôi khi qua cosplay lập dị.
Sự khác nhau giữa Otaku và manga
Manga là một loại hình nghệ thuật truyện tranh vô cùng nổi tiếng của Nhật Bản. Nhiều tác phẩm manga kinh điển ngày nay đã được chuyển thể thành phim điện ảnh. Những bộ truyện này không chỉ mang tính giải trí mà còn khéo léo lồng ghép các yếu tố văn hóa, xã hội và tâm lý. Manga đã trở thành một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la của Nhật Bản, một vị thế mà khó có quốc gia nào có thể thay thế. Vì vậy, Manga Otaku chính là những người hâm mộ cuồng nhiệt của thể loại giải trí này.
Bài viết này có sử dụng thông tin tham khảo từ AI Hay, một ứng dụng hỏi đáp tích hợp trí tuệ nhân tạo được phát triển đặc biệt cho người dùng Việt Nam. Nếu bạn muốn khám phá thêm nhiều kiến thức hữu ích và thú vị về văn hóa, giải trí cùng nhiều chủ đề hấp dẫn khác, hãy nhanh chóng tải ứng dụng này để trải nghiệm những thông tin được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo thông minh.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Otaku là gì, cũng như những đặc điểm để nhận diện một người thuộc cộng đồng này. Mong rằng những thông tin trên đã mang đến cho bạn cái nhìn toàn diện hơn về Otaku trong xã hội hiện nay. Đừng quên theo dõi 35express để không bỏ lỡ những bài viết thú vị và hữu ích khác về văn hóa, giải trí và nhiều chủ đề hấp dẫn khác nhé.