Nicușor Dan là ai? Từ thần đồng toán học đến Tân Tổng thống Romania

Nicușor Dan, từ một thần đồng toán học giành huy chương vàng Olympic đến nhà lãnh đạo cải cách kiên định, đã trở thành Tổng thống Romania vào năm 2025 sau chặng đường dài hoạt động xã hội và chính trị. Ông nổi bật với lý lịch khoa học xuất sắc, tinh thần minh bạch và tầm nhìn hiện đại, cam kết xây dựng một Romania dân chủ, liêm chính và hội nhập sâu rộng với châu Âu. Bài viết sau đây 35express sẽ điểm lại hành trình học thuật, sự nghiệp chính trị và vai trò lãnh đạo của ông trong bối cảnh mới của đất nước.

Nicușor Dan là ai?

Nicușor Dan là một chính trị gia, nhà toán học và nhà hoạt động xã hội người Romania, hiện đang giữ chức Tổng thống Romania từ năm 2025. Ông được biết đến là một trong những gương mặt tiêu biểu của phong trào cải cách và chống tham nhũng tại Romania trong hơn một thập kỷ qua.

Tiểu sử, lý lịch của Nicușor Daniel Dan

Thần đồng toán học mang khát vọng phụng sự

Sinh ngày 20 tháng 12 năm 1969 tại thị trấn nhỏ Făgăraș, thuộc hạt Brașov, Nicușor Dan sớm bộc lộ năng khiếu đặc biệt về toán học. Khi còn là học sinh, ông đã liên tiếp giành huy chương vàng tại Olympic Toán học Quốc tế năm 1987 và 1988, đưa tên tuổi Romania lên bản đồ khoa học thế giới.

Sau khi tốt nghiệp Đại học Bucharest, ông giành học bổng danh giá tại École Normale Supérieure ở Paris. Năm 1998, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ toán học tại Đại học Paris 13, với chuyên ngành giải tích hình học.

Tuy có cơ hội ở lại Pháp để phát triển sự nghiệp học thuật, Nicușor Dan đã lựa chọn trở về quê hương. Ông thành lập Trường Cao đẳng Bình thường Bucharest, với mục tiêu xây dựng một trung tâm đào tạo tài năng trẻ cho các ngành khoa học cơ bản, tạo ra một thế hệ trí thức mới cho Romania.

Đấu tranh không ngừng vì một Romania minh bạch

Vào đầu những năm 2000, trước thực trạng xuống cấp của hệ thống quản lý đô thị và tình trạng phá hủy các công trình di sản tại thủ đô, Nicușor Dan sáng lập Hiệp hội “Salvați Bucureștiul” (Cứu lấy Bucharest). Tổ chức này nhanh chóng trở thành tiếng nói đại diện cho cộng đồng dân cư yêu chuộng quy hoạch bền vững, công bằng và tôn trọng pháp luật.

Dưới sự lãnh đạo của Dan, hiệp hội đã giành được nhiều chiến thắng pháp lý trong các vụ kiện chống lại những dự án bất hợp pháp và tham nhũng trong lĩnh vực xây dựng. Hoạt động xã hội của ông được đánh giá là nguyên mẫu cho phong trào “chính trị công dân” ở Romania.

Năm 2015, ông thành lập Đảng Liên minh Cứu Romania (USR), đặt trọng tâm vào cải cách thể chế, chống tham nhũng và minh bạch hóa hệ thống công quyền. Tuy nhiên, vào năm 2017, ông rút lui khỏi USR do khác biệt quan điểm trong định hướng chiến lược của đảng.

Tân tổng thống mới của Romania 

Vào ngày 23 tháng 5 năm 2025, ông Nicușor Dan chính thức tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Romania sau khi Tòa án Hiến pháp bác đơn yêu cầu hủy kết quả bầu cử của đối thủ cực hữu George Simion. Sự kiện này khép lại một kỳ bầu cử nhiều tranh cãi nhưng cũng thể hiện rõ ràng sự lựa chọn của người dân Romania cho một tương lai ổn định, minh bạch và thân châu Âu.

Chiến thắng của Nicușor Dan diễn ra vào ngày 18/5/2025 với tỷ lệ phiếu ấn tượng 53,6%, vượt qua George Simion – ứng viên theo đường lối dân túy và dân tộc chủ nghĩa – người giành được 46,4%. Cuộc bầu cử không chỉ nhận được sự chú ý trong nước mà còn được nhiều thủ đô châu Âu theo dõi sát sao, do tính chất chiến lược của Romania trong Liên minh châu Âu và NATO.

Trong buổi lễ tuyên thệ nhậm chức tại trụ sở Tòa án Hiến pháp Romania, Tổng thống Dan cam kết: “Tôi sẽ chiến đấu vì sự gắn kết và sức mạnh thể chế của nhà nước. Đồng thời, tôi sẽ làm việc vì sự thịnh vượng kinh tế quốc gia, đóng vai trò là đối tác đáng tin cậy của giới doanh nghiệp và người bảo vệ các quyền tự do dân sự.”

Phản ứng trước quyết định của Tòa án, George Simion đã thể hiện sự không hài lòng trên nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter), tuyên bố:“Tòa án Hiến pháp Romania đã tiếp tục cuộc đảo chính bằng cách bác bỏ đơn kháng cáo của chúng tôi.” Và ông nói thêm: “Điều duy nhất chúng ta có thể làm là tiếp tục chiến đấu.”

Dù vậy, quyết định của Tòa án đã củng cố tính chính danh cho nhiệm kỳ tổng thống của Nicușor Dan và là tín hiệu cho thấy Romania đang lựa chọn một con đường hội nhập, cải cách và dân chủ thay vì trượt về chủ nghĩa cực đoan.

Theo dõi 35Express để cập nhật nhanh chóng và chính xác những tin tức mới nhất về chính trường Romania, tiểu sử người nổi tiếng, và những sự kiện quốc tế nổi bật.