Bán Một Con Trâu, Nuôi Một Con Bò

Trong dân gian hay mạng xã hội, cụm từ “bán một con trâu, nuôi một con bò” đang được dùng như một cách mỉa mai đầy hình tượng. Ý nghĩa gốc của nó chính là:

• Con trâu: biểu tượng cho tài sản lớn, cho cần cù lao động của cha mẹ. Trâu gắn liền với ruộng đồng, là “đầu cơ nghiệp” của nông dân.
• Con bò: ở đây không phải để khen dễ thương, mà mang nghĩa châm biếm, chỉ một đứa con… ngu ngốc, học hành chẳng ra gì, chậm chạp, chỉ biết ăn với nằm.

Vậy nên, khi cha mẹ “bán một con trâu” – tức là hi sinh, chắt chiu tài sản cả đời để lo tiền ăn học cho con, nhưng đổi lại, cái họ nhận được chỉ là “một con bò” – nghĩa là một đứa con học chẳng tới đâu, đi học thì ngu, về nhà chẳng giúp được gì, chẳng mang được thành quả nào đáng giá.

Câu nói này gói gọn một nỗi thất vọng cay đắng:

• Ba mẹ thì nai lưng làm việc, bán tài sản, hi sinh hết mình với ước mơ cho con thành tài.
• Con cái thì lại học hành bê trễ, chẳng ra kết quả, thậm chí còn ngốc nghếch, tiêu tốn tiền bạc công sức mà không “đẻ” ra nổi một thành tựu nào.

Nói một cách hài hước mà thấm: Cha mẹ mong gặt vàng, ai dè gặt… rơm.

Câu “bán một con trâu, nuôi một con bò” vì thế trở thành một câu chửi nhẹ nhàng nhưng thấm sâu. Nó không chỉ nhắm vào chuyện học dốt, mà còn là lời nhắc nhở: nếu không cố gắng, thì sự hi sinh của cha mẹ sẽ trở thành nỗi lãng phí đau lòng.