Chắc chắn là bạn đã ít nhất một lần nghe qua cụm từ ATSM. Vậy ATSM là gì và cách hiểu đúng nhất của từ này là như thế nào? Cùng 35express đi tìm hiểu nhé!
ATSM là gì? Ý nghĩa của ATSM trên mạng xã hội
ATSM, viết tắt của “ảo tưởng sức mạnh”, là một cụm từ quen thuộc trong giới trẻ hiện nay, đặc biệt là thế hệ Gen Z. Nó được sử dụng để chỉ những cá nhân có xu hướng tự tin thái quá về khả năng của bản thân, đến mức đánh giá thấp người khác và xem thường những ý kiến trái chiều. Sức mạnh ở đây không chỉ giới hạn ở sức khỏe thể chất mà còn bao gồm kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và cả những phẩm chất cá nhân.
Hình tượng người có ATSM thường được ví von như “thùng rỗng kêu to” hoặc “tự cao tự đại”. Họ thường phóng đại thành tích của mình, so sánh bản thân với người khác một cách thiếu khách quan và có xu hướng thể hiện sự ưu việt một cách thái quá.
Trong giao tiếp hàng ngày, đặc biệt là trên các nền tảng mạng xã hội, ATSM thường được sử dụng như một cách để châm biếm, trêu chọc hoặc phê phán những hành vi tự tin thái quá. Từ góc độ tâm lý học, ATSM có thể liên quan đến các rối loạn như chứng khuếch đại tâm lý (paraphrenia) hoặc chứng tự yêu bản thân quá mức (narcissism).
Nguồn gốc xuất hiện “ATSM” trên mạng xã hội
Nguồn gốc của cụm từ “ATSM” vẫn là một ẩn số trong thế giới mạng. Không có tài liệu chính thức nào ghi nhận thời điểm và địa điểm lần đầu tiên cụm từ này xuất hiện. Chỉ biết rằng, như một bóng ma, “ATSM” lặng lẽ len lỏi vào các diễn đàn, nhóm chat và dần trở nên phổ biến trong vài năm trở lại đây. Sự thiếu vắng một tác giả cụ thể càng làm tăng thêm vẻ bí ẩn và sức hấp dẫn của cụm từ này.
ATSM có phải là bệnh không? Dấu hiệu người ATSM
ATSM không phải là một căn bệnh được công nhận trong y học. Nó là một thuật ngữ được dùng để miêu tả một kiểu hành vi, một thái độ tự tin thái quá, đôi khi đến mức ảo tưởng về bản thân. Người có ATSM thường đánh giá quá cao khả năng của mình, coi thường người khác và khó chấp nhận ý kiến trái chiều.
Để nhận biết một người có ATSM, bạn có thể dựa vào các dấu hiệu sau:
- Tự tin thái quá: Họ luôn cho rằng mình là người giỏi nhất, đúng nhất trong mọi tình huống.
- Khó chấp nhận ý kiến khác: Họ thường bác bỏ ý kiến của người khác và cho rằng mình mới là người đúng.
- Thích thể hiện: Họ luôn muốn chứng tỏ bản thân, thu hút sự chú ý của mọi người.
- Thiếu khiêm tốn: Họ ít khi thừa nhận sai lầm và không biết ơn người khác.
- Đánh giá thấp người khác: Họ thường coi thường khả năng của người khác và cho rằng mình hơn hẳn họ.
- Cần được khen ngợi: Họ luôn mong muốn được người khác khen ngợi và ngưỡng mộ.
- Khó khăn trong các mối quan hệ: Họ thường gây ra xung đột trong các mối quan hệ do thái độ tự cao tự đại của mình.
Nguyên nhân dẫn đến ATSM
Ảo tưởng sức mạnh (ATSM) là một hiện tượng tâm lý khá phổ biến, đặc biệt trong xã hội hiện đại. Có nhiều yếu tố có thể góp phần dẫn đến tình trạng này. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Yếu tố tâm lý
- Tự ái cao: Những người có lòng tự ái cao thường dễ tự tin thái quá về bản thân, khó chấp nhận ý kiến trái chiều và cho rằng mình luôn đúng.
- Cần được chú ý: Đôi khi, ATSM là một cách để thu hút sự chú ý của người khác, để cảm thấy mình quan trọng và được công nhận.
- Tránh né sự tự ti: Bằng cách thể hiện sự tự tin thái quá, một số người cố gắng che giấu những cảm giác tự ti bên trong.
- So sánh bản thân với người khác: Việc liên tục so sánh mình với người khác, đặc biệt là những người được cho là thành công hơn, có thể dẫn đến cảm giác tự ti và thúc đẩy hành vi bù trừ bằng cách thể hiện sự tự tin thái quá.
Yếu tố xã hội
- Môi trường gia đình: Cách nuôi dạy con cái của gia đình có thể ảnh hưởng lớn đến sự hình thành tính cách của một người. Nếu từ nhỏ đã được nuông chiều quá mức hoặc ngược lại, bị áp đặt quá nhiều, trẻ có thể phát triển thái độ tự tin thái quá hoặc tự ti.
- Áp lực xã hội: Áp lực thành công, sự cạnh tranh khốc liệt trong xã hội hiện đại có thể khiến nhiều người cảm thấy cần phải chứng tỏ bản thân bằng mọi giá.
- Ảnh hưởng từ truyền thông: Hình ảnh những người thành công, giàu có được truyền thông tô vẽ quá mức có thể khiến người trẻ tuổi ảo tưởng về cuộc sống và đánh giá quá cao bản thân.
Yếu tố sinh học
Một số nghiên cứu cho thấy, sự mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não có thể liên quan đến các rối loạn tâm thần, bao gồm cả những biểu hiện của ATSM.
Trải nghiệm cá nhân
- Thành công ban đầu: Những thành công ban đầu có thể khiến một số người tự tin thái quá về khả năng của mình và đánh giá thấp những khó khăn phía trước.
- Thất bại trong quá khứ: Đối với một số người, việc trải qua những thất bại trong quá khứ có thể khiến họ trở nên tự bảo vệ quá mức và thể hiện sự tự tin thái quá để che giấu sự tổn thương bên trong.
Ví dụ thực tế nhất về ATSM trong cuộc sống
- Nhiều bạn trẻ vừa tốt nghiệp đại học tự tin thái quá về tấm bằng của mình. Họ tin rằng chỉ cần có tấm bằng, cơ hội việc làm hấp dẫn sẽ tự tìm đến, không cần phải trải nghiệm thực tế hay trang bị thêm kỹ năng. Tuy nhiên, khi đối diện với thị trường lao động cạnh tranh, họ mới nhận ra sự khác biệt giữa lý thuyết và thực hành.
- Không ít người trẻ dành hàng giờ để chỉnh sửa ảnh và đăng lên mạng xã hội. Khi nhận được những lời khen ngợi, họ cảm thấy bản thân trở nên hoàn hảo và bất kỳ ai có ý kiến trái ngược đều bị cho là ghen tị hoặc cố tình gây khó dễ. Điều này cho thấy họ đang sống trong một thế giới ảo, nơi mà hình ảnh được tô vẽ quá mức so với thực tế.
- Trong cuộc sống, không khó để bắt gặp những người thường xuyên khoác lác về khả năng của mình, dù cho thực tế họ chưa từng chứng minh được điều đó. Khi đối mặt với những tình huống thực tế, những lời hoa mỹ trước đó trở nên vô nghĩa và chỉ làm lộ rõ sự thiếu kinh nghiệm và thiếu thực tế của họ.
- Những cuộc tranh luận trên mạng xã hội về kỹ năng của các cầu thủ chuyên nghiệp thường xuất hiện những bình luận thiếu căn cứ. Nhiều người tự tin khẳng định mình có thể thực hiện những động tác kỹ thuật cao siêu mà họ xem được trên màn hình, mặc dù bản thân chưa từng có bất kỳ trải nghiệm thực tế nào trên sân cỏ.
- Một nhân viên mới vào làm nhưng lại cho rằng mình biết tất cả mọi thứ, không chịu học hỏi từ đồng nghiệp có kinh nghiệm và thường xuyên tranh cãi với cấp trên.
ATSM có tốt không? Phân biệt giữa ATSM và sự tự tin
ATSM (Ảo tưởng sức mạnh) nghe có vẻ tích cực, nhưng thực chất nó lại là một con dao hai lưỡi, mang đến nhiều tác hại hơn là lợi ích.
ATSM
- Đánh giá quá cao bản thân: Người có ATSM thường tin rằng mình hoàn hảo, tài năng hơn so với thực tế.
- Khó chấp nhận ý kiến khác: Họ cho rằng mình luôn đúng và không cần lắng nghe ý kiến của người khác.
- Coi thường người khác: Người có ATSM thường đánh giá thấp khả năng của người khác và cho rằng mình hơn hẳn họ.
- Thiếu khiêm tốn: Họ ít khi thừa nhận sai lầm và không biết ơn người khác.
- Tạo ra xung đột: Thái độ tự cao tự đại của người có ATSM thường gây ra xung đột trong các mối quan hệ.
- Cản trở sự phát triển: Việc luôn cho mình là đúng khiến người có ATSM khó tiếp thu kiến thức mới và cải thiện bản thân.
Sự tự tin
- Tin tưởng vào bản thân: Người tự tin tin vào khả năng của mình nhưng không tự cao tự đại.
- Mở lòng với ý kiến khác: Họ sẵn sàng lắng nghe và học hỏi từ những người khác.
- Tôn trọng người khác: Người tự tin tôn trọng ý kiến và khả năng của người khác.
- Khiêm tốn: Họ sẵn sàng thừa nhận sai lầm và học hỏi từ những sai lầm đó.
- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp: Sự tự tin giúp người ta xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và bền vững.
- Thúc đẩy sự phát triển: Người tự tin luôn tìm kiếm cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân.
Cách đưa bản thân mình thoát khỏi ATSM
Nhận thức rõ về vấn đề
- Thừa nhận: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là bạn phải thừa nhận rằng mình đang có xu hướng ảo tưởng về bản thân.
- Tìm hiểu nguyên nhân: Hãy cố gắng tìm hiểu xem điều gì đã khiến bạn trở nên như vậy. Có thể đó là do cách giáo dục, những trải nghiệm trong quá khứ, hay đơn giản chỉ là một thói quen.
Thay đổi suy nghĩ
- Thách thức những suy nghĩ tiêu cực: Mỗi khi có những suy nghĩ tự cao tự đại, hãy tự hỏi bản thân rằng liệu chúng có thực sự đúng đắn hay không.
- Tập trung vào điểm mạnh và điểm yếu: Thay vì chỉ tập trung vào những điểm mạnh, hãy nhìn nhận một cách khách quan về cả điểm mạnh và điểm yếu của bản thân.
- Lắng nghe ý kiến của người khác: Hãy mở lòng lắng nghe những góp ý, phê bình từ những người xung quanh. Đừng vội phản bác mà hãy cố gắng hiểu quan điểm của họ.
Rèn luyện kỹ năng mềm
- Giao tiếp: Hãy tập trung vào việc lắng nghe và chia sẻ thay vì chỉ muốn thể hiện bản thân.
- Cộng tác: Học cách làm việc nhóm, tôn trọng ý kiến của người khác và cùng nhau đạt được mục tiêu chung.
- Giải quyết vấn đề: Rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề một cách logic và khách quan.
Tập trung vào những điều tích cực
- Biết ơn: Hãy biết ơn những gì mình đang có và những người xung quanh bạn.
- Đặt mục tiêu nhỏ và thực tế: Chia những mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn, dễ đạt được hơn.
- Tự thưởng cho bản thân: Khi đạt được một mục tiêu nào đó, hãy tự thưởng cho mình để tạo động lực.
Tìm kiếm sự giúp đỡ
- Nói chuyện với người thân, bạn bè: Chia sẻ cảm xúc của bạn với những người mà bạn tin tưởng.
- Tìm đến chuyên gia: Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc tự mình vượt qua, hãy tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý.
Hướng dẫn cách đối phó với người ảo tưởng sức mạnh
Đối phó với người ảo tưởng sức mạnh đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn. Để giải quyết tình huống này, trước hết, chúng ta cần hiểu rõ nguyên nhân và biểu hiện của hành vi này. Sau đó, xây dựng một cuộc trò chuyện hiệu quả bằng cách lắng nghe, đặt câu hỏi mở, và thể hiện sự đồng cảm. Đồng thời, cần thiết lập rõ ràng ranh giới và kiên định với quyết định của mình. Nếu tình hình trở nên phức tạp, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý. Cuối cùng, hãy nhớ chăm sóc bản thân để giữ được sự bình tĩnh và lạc quan.
Việc thay đổi một người nào đó là rất khó, đặc biệt là khi họ không nhận ra vấn đề của mình. Bạn không thể thay đổi họ, nhưng bạn có thể thay đổi cách bạn ứng xử với họ để bảo vệ bản thân và duy trì các mối quan hệ lành mạnh.
Theo dõi 35express để cập nhật thêm nhiều kiến thức khác nhé!