Xe đạp công cộng TP.HCM ế khách sau 4 năm hoạt động: Vì sao người dân “quay lưng”?

Sau gần 4 năm triển khai, hệ thống xe đạp công cộng tại TP.HCM đang rơi vào tình trạng ế khách. Lượng người thuê giảm mạnh, nhiều trạm vắng bóng người dùng. Trước thực tế này, nhà đầu tư lên kế hoạch bổ sung xe đạp điện để tăng tính tiện lợi và thu hút người dân quay lại.

Xe đạp công cộng TP.HCM là gì?

Xe đạp công cộng là mô hình cho thuê xe chia sẻ do Công ty Cổ phần Tập đoàn Trí Nam đầu tư và vận hành từ cuối năm 2021. Dịch vụ cho phép người dân thuê – trả xe tại các trạm thông qua ứng dụng trên điện thoại, hướng đến mục tiêu phát triển giao thông xanh và giảm ô nhiễm đô thị.

Tóm tắt thông tin về hệ thống xe đạp công cộng TP.HCM

Theo thống kê, số lượt thuê xe đạp công cộng đã giảm gần 4 lần sau 3 năm hoạt động, cho thấy nhu cầu thực tế thấp hơn kỳ vọng ban đầu.

Hành trình phát triển và những khó khăn thực tế

Khi ra mắt, dịch vụ xe đạp công cộng nhanh chóng thu hút đông đảo người dân và du khách, đặc biệt là giới trẻ yêu thích lối sống xanh. Tuy nhiên, sau giai đoạn “thử cho biết”, lượng khách giảm mạnh do vấn đề tiện lợi, thời tiết và hạ tầng.

Người dùng phản ánh các trạm chưa phủ đều, thường phải đi bộ xa để trả xe. Ngoài ra, khí hậu nắng nóng, thiếu làn đường riêng khiến việc đạp xe ở TP.HCM kém an toàn và khó duy trì thường xuyên.

Ông Đỗ Bá Dân, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Trí Nam, cho biết:

“Số khách giảm là điều nằm trong dự tính. Dịch vụ giờ đã bước vào giai đoạn ổn định, hướng đến nhóm khách có nhu cầu thực – di chuyển ngắn, kết nối với metro hoặc xe buýt.”

Giá trị và vai trò của xe đạp công cộng

Dù lượng khách giảm, mô hình xe đạp công cộng vẫn mang nhiều giá trị tích cực:

• Giúp kết nối phương tiện công cộng (buýt, metro).
• Giảm khí thải, ô nhiễm và ùn tắc giao thông.
• Khuyến khích lối sống xanh, rèn luyện sức khỏe.

Nhóm khách hàng hiện nay chủ yếu là người làm việc gần khu trung tâm, du khách và giới trẻ, sử dụng xe đạp cho mục đích ngắm cảnh hoặc tập thể dục cuối tuần.

Kế hoạch cải thiện: Thêm xe đạp điện và làn đường riêng

Để tăng tiện ích, Trí Nam Group dự kiến đưa 500 xe đạp điện vào vận hành thử tại TP.HCM và Hà Nội trong 1-2 tháng tới. Mô hình này nhằm phục vụ người cần di chuyển xa hơn và nhanh hơn, song song với xe đạp thường.

Ngoài ra, TP.HCM đang chuẩn bị triển khai làn đường riêng cho xe đạp trên đại lộ Mai Chí Thọ (TP Thủ Đức), dài gần 6 km – bước đầu cho kế hoạch hình thành mạng lưới giao thông xanh trong tương lai.

Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô hành khách du lịch TP.HCM**, nhận định:

“Một trong những nguyên nhân khiến xe đạp công cộng chưa phát triển là thiếu hạ tầng an toàn. Việc mở làn riêng là điều kiện tiên quyết để người dân quay lại sử dụng.”

Tương lai nào cho xe đạp công cộng ở TP.HCM?

Theo các chuyên gia, nếu được đầu tư đúng hướng, xe đạp công cộng vẫn có cơ hội hồi sinh nhờ lợi thế thân thiện môi trường, chi phí rẻ và phù hợp với xu hướng đô thị xanh. Việc bổ sung xe đạp điện, mở rộng mạng lưới trạm và quy hoạch làn riêng sẽ quyết định sự tồn tại lâu dài của dịch vụ này.

Sau 4 năm hoạt động, xe đạp công cộng TP.HCM đang đứng trước ngã rẽ: hoặc được “tái sinh” bằng sự đổi mới, hoặc tiếp tục ế ẩm và bị quên lãng.
Dù vậy, đây vẫn là mô hình đáng kỳ vọng nếu thành phố có chiến lược hạ tầng phù hợp, giúp người dân thật sự coi xe đạp là một phương tiện giao thông hữu ích – chứ không chỉ là trải nghiệm cuối tuần.